Menu Kruisbessen Proeftuin Website
© Kruisbessen Proeftuin
De teelt van Pawpaw (Asimina triloba (L.) Dunal)
Botanisch
Pawpaw (Asimina) is een geslacht uit de familie Annonaceae. De soorten staan ook wel bekend als indianenbanaan, winterharde banaan, prairiebanaan, Ozark banaan of roomappel. Het is een geslacht van negen soorten heesters of kleine bomen, allemaal met grote bladeren en eetbare vruchten. Naast Asimina triloba komen alle andere acht soorten alleen voor in Oost Florida en Georgia (zuidoosten van Noord-Amerika). Het geslacht bevat de grootste inheemse eetbare vruchten van Noord-Amerika. De planten groeien meest in de vruchtbare valleien. De naam, die ook wordt gespeld als paw paw, paw-paw of papaw is waarschijnlijk afkomstig van het Spaanse "papaya" (papaja), misschien door de oppervlakkige overeenkomst tussen de twee vruchten.
Pawpaw maakt net als de custardappel, de cherimoya, de zoetzak en de zuurzak deel uit van de verder tropische familie Annonaceae. Het is het enige geslacht van deze plantenfamilie dat niet van nature voorkomt in de tropen en redelijk strenge vrieskou kan weerstaan.
Bodem
- Pawpaws zijn flexibel wat hun bodemvereisten betreft, ze hebben wel een voorkeur voor een meer leem-kleiachtige bodem, maar doen het ook uitsteken op zandgronden.
Voorwaarde voor alle bodems is dat ze een hoog gehalte aan humus bevatten.
- Het belangrijkste is in feite een vrij goede drainage van de grond.
- Verder waarderen ze een organische mulchlaag. In de natuur bestaat deze mulchlaag meest uit afgevallen blad dat geleidelijk verteerd.
- Erg droge bodems zijn minder geschikt, eerder vochtige bodems genieten de voorkeur van pawpaws. Bij droge bodems zal men extra water moeten geven gedurende de eerste jaren totdat de boom een voldoende diep wortelstelsel heeft kunnen vormen.
- Bodem zuurtegraad is vrij ruim van 5,5 tot 7,0., maar lagere en hogere waarden worden ook verdragen.
Klimaat
- Pawpaws komen van nature voor in de vochtige, gematigde bossen van oostelijk Noord-Amerika.
- Ze verdragen met zekerheid temperaturen tot -28°C.
- Ze hebben een koude behoefte (temperatuur beneden de 8°C) van ongeveer 400 uur om hun winterrust te beëindigen. Hier is een zekere variatie van de diverse rassen vastgesteld.
- Ze hebben het liefst een jaarlijkse neerslaghoeveelheid van ongeveer 70 cm met zeker ook regelmatige buiten in de lente en zomer.
- Ze hebben behoefte aan een vrij lange zomerwarme periode van zowat 150 vorstvrije dagen.
Plantadvies
- De pawpaw is typisch een kleine boom die tot zowat 6 meter hoog groeit en tot zowat 4 meter breed.
- Aangeplant in een fruitgaard is de afstand best 3 meter tussen de stammen van verschillende planten.
Afstand tussen de rijen hangt dan af van de benodigde doorgang voor personen of machines (meest tussen 4 en 6 meter als minimum).
- Als je slechts enkele bomen zet, dan is het best deze niet te ver van elkaar aan te planten (§ meter)
dit met het oog op de kruisbestuiving omdat ze zelf steriel zijn.( tenzij men voor zelfbestuivende rassen aanplant natuurlijk.
- De pawpaws worden best in volle zon of lichte schaduw aangeplant. Ze verdragen ook diepere schaduw maar de vruchtzetting is dan minimaal.
- De planten hebben grote bladeren, dus is een windluwe plaats beter, dit om sterke schade aan de bladeren te voorkomen.
Hoe jonge bomen planten:
- bereid de grond voor enige tijd voor je de jonge pawpaw(s) wil planten.
- De grond in het plantgat moet goed fijngemaakt zijn en eventueel verrijkt met humus (goed uitgewerkte oude compost) of kant en klare bodemverbeteraar.
- Het plantgat moet dezelfde diepte hebben als de wortelkluit en moet minstens tweemaal zo breed zijn als de wortelkluit. Dit om voldoende grond rond de wortels te kunnen aanbrengen zonder deze te beschadigen
- Pawpaw bomen hebben geen fijne vezelige wortels, maar eerder dikkere, vlezige wortels. Om die reden worden blote wortelplanten best laat in de lente verplant, zodat ze het minste kans hebben om door trage wondgenezing in de winter wortelschade te voorkomen en hergroei, die vaal erg moeizaam verloopt, nog verder te hypothekeren.
Het verdient om die reden dan ook om containergekweekte planten aan te schaffen.
- Container gekweekte bomen kunnen in feite gelijk wanneer worden geplant en verdienen zeker de voorkeur. (zijn in feite de enige goede keuze daar de meeste blote wortel planten het verplantproces niet overleven)
- Zorg ervoor dat de jonge bomen nooit vochttekort leiden, maar verdrink de wortels ook niet want dat zal de plant vaak niet overleven. Dus zorg voor een vochtige bodem, zeker geen natte.
- Hou de wortelzone volledig vrij van onkruid. Gras en onkruidcontrole is essentieel voor een succesvolle hergroei. Wij gebruiken hiervoor een dikke kartonlaag (! mm) die we afdekken met ruwe compost of hakselhout dat we voor de winter
aanbrengen (zo is het karton al grotendeels verteerd en kunnen voedingsstoffen vlot doordringen tot bij de wortels).
- Pawpaws lopen erg laat uit in de lente, wat vermoedelijk een verwijzing is naar hun tropische oorsprong.
Bemesting
- Om de groei te stimuleren wordt best bij de aanvang van de groei een stevige stikstofbemesting toegediend (bloedmeel of kunstmest met N=12 of hoger) à rato van 30 g stikstof per boom in het eerste jaar en 50 g stikstof boom in het tweede jaar. (dus even uitrekenen hoeveel je nodig hebt (meststof met 12% stikstof = 30 x 12 gram = 360 gram meststof, dus 2 beurten van telkens 180 gram)
- Later op het seizoen, als de vruchten zich beginnen te ontwikkelen is een tweede bemesting aanbevolen
- Het is wel zaak om de plant steeds voldoende vochtig te houden en ook de andere elementen niet te vergeten (fosfor en kalium)
- Vergeet ook niet de voet van de plant onkruidvrij te houden en liefst een stevige mulchlaag rond de voet te houden. Deze mulchlaag is tevens een leverancier van andere mineralen wanneer ze wordt afgebroken tot humus.
Snoei
Stap 1:
Het is de bedoeling om een centrale spil (stam) aan te houden, tot deze de maximale hoogte bereikt die men de boom wil laten krijgen. op Als deze hoogte is bereikt wordt de top ingesnoeid (meestal pas na meer dan 10 jaar)
enkel wanneer een uitgegroeide pawpaw wordt geplant (wat zelden het geval zal zijn), is snoei bij het planten aanbevolen. In dat geval zullen de grote takken met 1/3 worden teruggesnoeid. Dode takken worden later op het groeiseizoen weggesnoeid tot bijna tegen de stam/tak.
meestal gaat het om container gekweekte driejarige planten die geënt werden op een onderstam. Deze kunnen zo worden geplant en behoeven zelden snoei. Enkel wanneer men een stamboompje wil bekomen zullen lage zijtakken moeten worden weggehaald.
Plant men zaailingen uit, dan is vaak beschaduwing het eerste jaar na planten een noodzaak tenzij de boompjes al meer dan 60 cm groot zijn.
Stap 2:
Snoei van jonge pawpawbomen tot hun leeftijd van 5- 7 jaar na aanplant of een hoogte van zowat 1,50 meter moet beperkt blijven tot het minimum.
In volle zon vormen ze meer en kortere zijtakken dan wat ze van nature doen in de schaduw. Beschaduwde bomen groeien met vrij lange zijtakken en een erg open kruin.
Controleer de bomen in de winter op kruisende takken en verwijder de zwakste of de slechts geplaatste tegen de stam of de tak.
Meestal volstaat dit.
Stap 3:
Omdat pawpawtakken niet erg sterk zijn, kan het nodig zijn om in de zomer de fruitclusters uit te dunnen zodat de zwaar bezette takken niet afbereken (en alle fruit aan die tak verloren is). Je kan hiertoe de kleinste vruchten uit
een tros wegknippen met een (scherpe) snoeischaar.
Meestal is dit enkel nodig als men met de hand de bloemen heeft bestoven. het is beter om deze snoei te voorkomen door ofwel bloemen weg te halen of om de natuur voortaan zijn werk te laten doen.
Stap 4:
Na strenge stormwinden is het zaak om (grotere) pawpawbomen te controleren op windschade.
Als takken gebroken zijn kan je deze best wegknippen.
Stap 5:
Controleer jaarlijks de zone onder de entplaats en knip elke tak die onder de ent ontstaat weg. Immers elke scheut onder de entplaats kan zeer snel de geënte scheut overgroeien, waardoor je de gewenste variëteit kwijt geraakt, en het is deze die waardevolle vruchten zal leveren (zaailingen geven vaak ondermaatse vruchtgroottes of matig smaak).
Ziekten en plagen
- Pawpaw kent van nature weinig problemen. Enkele insecten die de wilde pawpaws belagen komen bij ons voor.
- Jonge planten kunnen wel eens te lijden hebben van slakkenvraat die de nog niet verkurkte schors een lekkernij vinden.
- Enkele bladschimmels worden wel eens gerapporteerd, maar deze hebben we bij onze aanplant nog niet vastgesteld (gelukkig) en blijken (voorlopig?) vooral een probleem in iets warmere gebieden.
Bestuiving
- Pawpaw zijn zelf steriel, maar uitzonderingen bestaan. Maar meestal komt er stuifmeel van een andere pawpawboom (dus ook van een ander variëteit of zaailing) bij te pas om een
succesvolle vruchtzetting te verzekeren.
- Pawpawbloemen zijn specifiek uitgerust om bestuivers aan te trekken en dat door hun kleur (rood-paars) en geur (onwelriekend). Bestuiving gebeurt meestal door meerder vliegen en
kevers. Bijen komen er in feite nooit aan te pas.
- Als natuurlijke bestuiving niet afdoende gebeurt dan kan je trachten bestuivers aan te trekken door een kadavertjes (overreden dier bvb) tussen de bomen te hangen (vondst van
Corwin Davis - zie rassen). Dierlijke mest zou ook helpen. In onze vrij natuurlijke tuin lukt het blijkbaar ook zo zonder deze (niet erg
welriekende) trukjes...
- Bestuiving is ook weersafhankelijk. Koude, regen en winderig weer zijn niet bevorderlijk voor het aantrekken van vliegen en kan dat jaar resulteren in een beperkte vruchtzetting.
- Kunstmatige bestuiving is niet erg moeilijk. Men kan pollen nemen met een penseeltje van de ene boom en op een jonge bloem van de andere boom overbrengen. Je kan ook een rijpe
bloem plukken en de stampers op een aantal stempels van andere bloemen drukken. Via kunstmatige bestuiving kan je de vruchtzetting sterk verhogen.
© Kruisbessen Proeftuin
Oogst
- Pawpaw fruit is climacterisch.
Dit betekent dat tijdens het rijpen van een pawpawvrucht deze koolstofdioxide, waterdamp en etheen (vroeger ook wel ethyleen genoemd)
vrijgeven. Pawpaws, net als echte bananen, geven grote hoeveelheden etheen af tijdens het rijpen.
Climacterische
vruchten (appels, bananen, tomaten) hebben dus een sterke stijging in etheensynthese tijdens het rijpen en tegelijkertijd een stijging in ademhaling. Die ademhalingsverhoging wordt het climacterium genoemd. Dit is een
aanwijzing dat het metabolisme geactiveerd wordt. Etheen is nodig om de rijping en het climacterium te induceren.
|
Climacterische vruchten vertonen in de naoogstperiode een minimum en een maximum in de ademhaling. Het climacterisch maximum komt overeen met de optimale rijpheid van
de vrucht, nadien treedt senescentie (veroudering) op. Bij het climacterisch maximum treedt naast een maximale ademhaling eveneens een stijging van de ethyleenproductie, een vermindering van de groene kleur en een zachter worden
van de textuur op. M.a.w. na de oogst rijpen deze soorten verder. |
- Wanneer de vruchten rijp zijn vallen ze van nature af. Pawpawvruchten kunnen geplukt worden wanneer ze bijna rijp zijn en ze zullen dan gewoon binnen narijpen. Als ze echter te vroeg worden geplukt rijpen ze helemaal niet, dus het is punt om het ideale moment goed in te schatten..
- Zoals al aangegeven is het niet zo eenvoudig om het ideale pluktijdstip vast te stellen. Zichtbare signalen zijn eerder subtiel en in het begin niet zo eenvoudig om op te merken. Bij sommige cultivars veranderd de kleur van de schil van groen
naar een lichter groengeel, maar ook dit kan afhangen van het weer en het seizoensverloop. Een betrouwbaarder symptoom is het lichtjes meegeven van het vruchtvlees bij lichte druk (zoals bij perzik). (zelf
wachten we tot de eerste vruchten afvallen om de andere te plukken)
Bewaren van de vruchten
- Pawpawvruchten zijn snel bederfbaar en zijn zo min of meer vergelijkbaar met frambozen. Dit omdat ze een actief metabolisme hebben met een hoge ademhaling.
- Pawpaws bewaren echter goed in een koelkast bij normale koeltemperaturen. Op die manier bewaren ze ongeveer een week wanneer volledig rijp. Wanneer ze nog niet volledig rijp zijn kan je ze zo tot drie weken lang bewaren.
- Echt rijpe vruchten bewaren maar 2 tot 3 dagen bij kamertemperatuur. Ze zijn dan ook zacht en kwetsen erg snel.
Smaak
- De typische smaak van rijpe pawpawvruchten heeft wat tropisch en is vaak een mengsel van rijpe banaan-toetsen over ananas naar papayasmaken.
- Wanneer de pawpawvrucht van rijp tot bijna overrijp gaat, wordt de huid dof en donkerder en krijgt bruine en zwarte vlekken. Tijdens dit proces ontwikkelt de zoete smaak een
karameltoets. Bepaalde mensen hebben ze liever zo, terwijl anderen beweren dat dit de enige correcte manier is om ze te genieten.
- pawpawvruchten bevatten een aantal erg grote pitten (tor 3 cm). Het is het makkelijkst om de vrucht doormidden te snijden en dan de pitten te verwijderen, waarna je het vruchtvlees kan
uitlepelen.... lekker
- Naast rauw kan je ze ook verwerken in allerlei gerechten (zie recepten)
Inhoudstoffen (literatuurgegevens)
In vergelijking met banaan, appel, en sinaasappel, hebben pawpaws een hoger gehalte aan eiwitten en vetten. Banaan heeft een hogere caloriewaarde en carbohydraten inhoud in vergelijking met pawpaw. Er is weinig verschil wat
voedingsvezel betreft. Appels zijn specifiek laag in eiwitten, sinaasappel is laag in vet en beide bevatten minder calorieën dan pawpaw of banaan.
Vitamines
Pawpaw bevatten drie maal hoger gehalte aan vitamine C dan een appel, tweemaal het gehalte in vergelijking met banaan en 1/3 het gehalte van een sinaasappel. Pawpaw heeft zes maal hoger gehalte aan riboflavine als een appel, en tweemaal meer dan een sinaasappel. Het niiacine gehalte van pawpaw is tweemaal dat van banaan, veertien maal hoger dan dat bij appel en vier keer het gehalte bij Sinaasappel.
Mineralen
Pawpaw en banaan bevatten allebei een hoog gehalte kalium (potassium). het eghalte is tweemaal dat van sinaasappel en drie keer dat van een appel. Pawpaw bevat 1,5 maal het gehalte aan calcium als aanwezig in sinaasapel en ongeveer 10x meer dan banaan of appel. Pawpaw bevat tot zeven maal het gehalte aan fosfor, vier tot twintig keer het gehalte aan magnesium en zeven maal hoger gehalte aan ijzer, vijf tot twintig maal zoveel zink, twintig tot zeventig keer het gehalte aan koper en zestien tot honderd maal het gehalte aan magnesium in vergelijking met banaan, appel of sinaasappel..
Aminozuren
De eiwitten aanwezig in pawpaw bevatten alle essentiële aminozuren.
Vetten
Het profiel van vetzuren in pawpaw scoort beter dan dat van banaan. Pawpaw bevat 32% verzadigde, 40% mono-,en 28% poly-onverzadigde vertuzren. (Bij banaan is dit respectievelijk, 52% verzadigde en 15% mono- en 34% poly-onverzadigde vetzuren.
Rassen
- Belle
- Convis
- Davis
- Ford
- Georgia - zelfbestuivend
- Holber Bring
- Ithaca
- IXL
- Lady D
- Lyn's Favorit
- Mary Foos Johnson
- NC1
- Overleese
- Pensylvania Golden (PA Golden)
- Prima 1216 - zelbestuivend
- Prolific
- Rebecca's Gold
- SAA Overleese
- SAA Zimmermann
- Shenandoah
- Singlow
- Strong
- Sun Glo
- Sunflower - deels zelfbestuivend
- Sweet Alice
- Sweet Virginie
- Taylor
- Tollgate
- Taytoo
- Universitas Gandovensis
- Wells
- Wilson
© Kruisbessen Proeftuin